Czerwiec

Kobiety lanckorońskie w drugiej połowie XIX w. i na początku wieku XX ubierały długie, sięgające kostek spódnice. Szyto je z cienkiej wełny w kolorze ciemnej czerwieni wpadającej w fiolet, granat lub czerń. Spódnice krojono z pięciu klinów. Dwa tylnie kliny, nieco szersze od pozostałych, w pasie były marszczone. Na linii dołu wydłużone tworzyły rodzaj „ogona”. Ozdobą spódnicy były dwukrotnie naszyte wąskie rypsowe lub atłasowe wstążki lub taśmy w kolorze zbliżonym do spódnicy. Dół tych naszyć wykończono wypustką. W celu zabezpieczenia przed zniszczeniem, dół spódnicy obszywano fabryczną szczotką. Pod spódnice wkładano białe płócienne halki, zdobione ręcznym haftem o motywach roślinnych. Później obszywano je fabryczną koronką, ząbkami lub haftem. Dół halki powinien kilka centymetrów wystawać spod spódnicy.

Stałym elementem kobiecego stroju była zapaska, szyta z bogato haftowanego płótna w roślinne wzory. Dół i boki zapaski wykończone były ząbkami. W pasie marszczona, wszyta w wąską obszywkę, wiązana była w pasie na kokardkę. Starsze panie nosiły także zapaski w kolorze czarnym. 

Odświętne bluzki w prostym kroju  szyto z białego lnianego lub bawełnianego płótna. Szerokie rękawy wykańczano podszewką ze wszytą wąską krezą haftowaną w ząbki i drobny wzór roślinny. Taką samą kryzą wykańczano obszycie szyjki i przód bluzki. W późniejszym okresie, w czasie mniej odświętnych okazji, noszono także bluzki szyte z fabrycznie wykończonych perkali w jasne kolory i w drobne kwiatki. 

Na białe bluzki wkładano gorsety sukienne lub aksamitne w kolorze czarnym o drobno zaokrąglonych koletkach. Wyszywano je srebrną taśmą na plecach i przodach. Z przodu gorset wiązano wstążką w kolorze spódnicy.  

Uzupełnieniem stroju były czerwone korale, najczęściej prawdziwe, które świadczyły o zamożności właścicielki stroju. 

Najstarszym nakryciem głowy była biała chusta, krochmalona, bogato haftowana białym roślinnym haftem, z tyłu głowy ściśle przylegająca, w przodzie zaś fantazyjnie upinana. Nakrycia te nazywano „kukurykami”. (wg. Władysławy Rzepy). 

W muzealnej izbie możemy oglądać strój lanckoroński złożony z bluzki, gorsetu i spódnicy oraz sznurowanych trzewików. Muzeum posiada w swoich zbiorach także zapaskę.

Bożena Kobiałka